بررسی چالش‌های هیدروپلتیک منابع آب در منطقه ژئوپلتیک آسیای مرکزی

author

  • ریحانه صالح‌آبادی دانش اموخته کارشناسی ار‌شد جغرافیای سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد
Abstract:

در دهه اخیر اولین چالش موجود در جهان موضوع جمعیت و دومین چالش آن موضوع کمبود و بحران آب شناخته شده است. با توجه به این که الگوی مدیریت آب در جهان تغییر کرده است مدیران باید درصدد رفع چالش‌های هیدروپلتیک ناشی از عدم مدیریت صحیح منابع آب باشند. در این میان مرزها پدیده‌هایی هستند که اساساً ماهیتی انسانی دارند که انسان به واسطه درک اختلاف‌های میان خود، آن‌ها را پدید می‌آورند و در زمینه مطالعاتی جغرافیای سیاسی، به عنوان یکی از موضوع‌های محوری شمرده می‌شود. رودها نیز می‌‌توانند نقش مرز طبیعی را ایفا نمایند. رودهای مرزی به آبراه‌هایی اطلاق می‌گردد که مرز میان دو کشور یا چند کشور را تشکیل می‌دهند. نقشه جهان بیان‌گر عدم انطباق مرزهای سیاسی با رودخانه‌های مرزی هستند. از جمله مناطق چالش‌برانگیز رودهای مرزی آسیای مرکزی هستند. در این منطقه پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و ظهور 5  جمهوری در حوضه رودهای آمودریا و سیردریا می‌‌توان گفت که موازنه انرژی منطقه به هم خورد و کشورها میراث‌دار مدیریت نامنسجم و نادرست اتحاد جماهیر شوروی شدند. این مقاله با روشی توصیفی‌ـ‌‌‌تحلیلی درصدد بررسی اختلافات ناشی از عدم مدیریت یکنواخت و منسجم منابع آبی در آسیای مرکزی می‌‌با‌شد و با بررسی دکترین‌های حقوق بین‌الملل بهترین شیوه استفاده از منابع آبی را مدیریت مشترک میان کشورها مطرح می‌کند. 

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی چالش های هیدروپلتیک منابع آب در منطقه ژئوپلتیک آسیای مرکزی

در دهه اخیر اولین چالش موجود در جهان موضوع جمعیت و دومین چالش آن موضوع کمبود و بحران آب شناخته شده است. با توجه به این که الگوی مدیریت آب در جهان تغییر کرده است مدیران باید درصدد رفع چالش های هیدروپلتیک ناشی از عدم مدیریت صحیح منابع آب باشند. در این میان مرزها پدیده هایی هستند که اساساً ماهیتی انسانی دارند که انسان به واسطه درک اختلاف های میان خود، آن ها را پدید می آورند و در زمینه مطالعاتی جغرا...

full text

جغرافیای اقتصادی منطقه آسیای مرکزی

سابقه در این بخش از قاره وسیع آسیای در طول تاریخ چند هزار ساله جامعه ­های ایلی بصورت پراکنده در سراسر منطقه در حرکت بودند. شیوه زندگی آنها چنان بود که پیوسته به دنبال آب و علوفه فرسنگ ها با استفاده از ایل راه هایی را طی طریق می ­نمودند. و نیز فرآورده ­های دامی خوراک و پوشاک و مسکن آنها را تأمین می­ کرد و تقریباً خودکفا بودند و گهگاه با فروش قسمتی از تولیدات کمبود مایحتاج خود را...

full text

بحران آب در آسیای مرکزی: با تأکید بر مناقشه کشورهای منطقه بر سر مسئله آب

پس از فروپاشی اتحاد شوروی و استقلال جمهوری‌ها، روابط اقتصادی پیشین بین جمهوری‌های آسیای مرکزی برهم خورده و روابط بازار حاکم شده است. در برخی موارد تنش بین ازبکستان با قرقیزستان و تاجیکستان برای استفاده ابزاری از جریان آب‌های فرامرزی به‌سوی ازبکستان و قزاقستان سبب اعلام موضع تند کشورهای پایین‌دست آب‌های فرامرزی و حتی تهدید به استفاده از ابزارهای نظامی درصورت اعمال محدودیت شده است. آب و رودخانه‌ه...

full text

اثرات حادثه 11 سپتامبر بر ژئوپلتیک منطقه خلیج فارس ، آسیای مرکزی و قفقاز

در تاریخ 11 سپتامبر 2001 رخدادی بزرگ وعجیب در قلب تجاری ونظامی آمریکا نیویورک و واشنگتن ـ اتفاق افتاد که تا آن زمان بی سابقه بود البته پیش از آن در سال 1949 هم یک جت جنگی آمریکا با یکی از طبقات فوقانی آسمان خراش «امپایراستیت بیلدینگ » برخورد کرد که خسارات چندانی بر جای نگذاشت . ولی در این حادثه تروریستی ، دو ساختمان مرکز تجارت جهانی منهدم و ویران شد و به چند ساختمان دولتی در نقاط دیگر (واشنگتن ...

full text

آب و توسعه پایدار در آسیای مرکزی

آب در همه ابعاد زندگی انسان نقش حیاتی دارد و برای توسعه در بخش‌های کشاورزی، صنعت و توسعه انسانی ضروری است. آب قابل استفاده انسان منبع کمیابی است که توزیع ناموزونی دارد و در بسیاری نقاط جهان، مانند مناطق خشک و نیمه‌خشک فشار آب و کمبود آن بسیار برجسته و مدیریت منابع یکی از مهم‌ترین اولویت‌ها است. منطقه آسیای مرکزی یکی از این مناطق است و افزون بر خشکی، ساختار کشاورزی آن را به شدت نسبت به کاهش ...

full text

همکاری‌ها و اتحادها در منطقه آسیای مرکزی: نگاه حکومت‌‌‌های منطقه

بررسی رفتار و عملکرد جمهوری‌‌‌های آسیای مرکزی پس از فروپاشی شوروی سابق  نشان می‌دهد این کشورها جهت‌گیری‌ها و استراتژی‌‌‌های متفاوت و گاهی از اوقات متضادی را در سیاست خارجی خود اتخاذ نموده‌اند. از جمله می‌توان به استراتژی اتحاد و ائتلاف با دیگر کشورها اشاره نمود که با توجه به ضعف بنیادی در بیشتر زمینه‌‌‌های سیاسی، امنیتی،  اقتصاد داخلی و نیز با توجه به تهدیدات امنیتی که از ناحیه روسیه متوجه ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 28  issue 2

pages  347- 381

publication date 2014-08-01

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023